Παρουσίαση/Προβολή

Περιεχόμενο μαθήματος

Στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιάσει τις κυριότερες πτυχές της προσέγγισης της Κριτικής Κοινωνικής Ψυχολογίας με έμφαση στον αναστοχασμό στην κοινωνικοψυχολογική θεωρία και έρευνα.

Αρχικά, γίνεται συνοπτική αναφορά στην ιστορικότητα των κοινωνικοψυχολογικών θεωριών. Αντλώντας από τα κεντρικά ζητήματα της κοινωνικής ψυχολογίας (όπως ταυτότητα, απόδοση, διομαδικές σχέσεις,συμμόρφωση, πειθώ, προκατάληψη), παρουσιάζεται η «κρίση» στην Κοινωνική Ψυχολογία και η κριτική που αρθρώθηκε στο πλαίσιο της: κριτική στον επιστημολογικό και μεθοδολογικό προσανατολισμό της κοινωνικής ψυχολογίας, κριτική στην έμφαση στον ατομικισμό στην κοινωνικοψυχολογική θεωρία και έρευνα, κριτική στην απουσία του ρόλου της ιδεολογίας και της εξουσίας, και της μελέτη της κοινωνικής ανισότητας.

Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι κριτικές θεωρητικές και ερευνητικές παραδόσεις που αναπτύχθηκαν, σημειώνοντας τους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζουν τα κεντρικά ζητήματα της κοινωνικής ψυχολογίας. Δίνεται έμφαση στη «στροφή στο λόγο» και στις προσεγγίσεις που αναπτύχθηκαν σε αυτό το παράδειγμα.

Τέλος, συζητιούνται οι σύγχρονες αντιπαραθέσεις και προκλήσεις που συναντιόνται στην κοινωνικοψυχολογική θεωρία και έρευνα.

Μαθησιακοί στόχοι

Με το τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές/-τριες αναμένεται να είναι σε θέση:

1. Να αναγνωρίσουν την ιστορικότητα και την ποικιλότητα των κοινωνικοψυχολογικών θεωριών και προσεγγίσεων,
2. Να κατανοήσουν την προσέγγιση της Κριτικής Κοινωνικής Ψυχολογίας και τη μεθοδολογίας της,
3. Να αξιολογούν τη συμβολή της Κριτικής Κοινωνικής Ψυχολογίας στην κατανόηση των κοινωνιοψυχολογικών φαινομένων.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Δραγώνα, Θ., Φίγγου, Ε., Μποζατζής, Ν. & Σαπουντζής, Α. (Επιμ.) (2021). Κοινωνική ψυχολογία: Παραδοσιακές και κριτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Κριτική.

Μποζατζής, N. & Δραγώνα, Θ. (2011). Κοινωνική Ψυχολογία: Η στροφή στο λόγο. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Sapsford, R., Still A., Miell, D., Stevens, R., Wetherell, M. (Επιμ.) (2006). Η θεωρία στην κοινωνική ψυχολογία. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.

Potter, J. & Wetherell, M. (2009) Λόγος και κοινωνική ψυχολογία. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.

Διδάσκοντες

Η Μαρία Ξενιτίδου (https://surrey.academia.edu/MariaXenitidou) είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Sheffield. Ο κύριος τομέας των ενδιαφερόντων της αφορά τη μελέτη της ταυτότητας και της ετερότητας και της μεθοδολογίας έρευνας χρησιμοποιώντας προσεγγίσεις αποδόμησης (ανάλυση λόγου, ρητορική ανάλυση και Κριτική Κοινωνική Λογοψυχολογία). Είναι επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογία στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, και στο διδακτικό της έργο εστιάζει σε θέματα της Κοινωνικής Ψυχολογίας, της Κοινωνιολογίας της Μετανάστευσης και της Μεθοδολογίας Κοινωνικής Έρευνας με έμφαση στις Ποιοτικές μεθόδους. Εκτός από το διδακτικό της έργο, τα τελευταία 14 χρόνια συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο του Surrey και από το 2012 με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Έχει εργαστεί σε μεγάλα ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους στην Ελλάδα (ΓΓΕΤ) και τη Μ. Βρετανία (ESRC, EPSRC) καθώς και σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Marie-Curie, FP6, FP7, and Horizon 2020) πάνω στην ταυτότητα, τη μετανάστευση, την πολιτειότητα, τις διομαδικές σχέσεις και τις κοινωνικές νόρμες, καθώς και σε θέματα που εμπίπτουν στις Μελέτες στην Επιστήμη και την Τεχνολογία (Science & Technology Studies, STS). Πρόσφατα διετέλεσε Επιστημονική Υπεύθυνη του Προγράμματος «MOBEL» (ΕΛΙΔΕΚ) «Από το Grexit στο Brexit: ερευνώντας ζητήματα ανήκειν και ταυτότητας στην Ελλάδα και τη Μ. Βρετανία», με έδρα το Πανεπιστήμιο Κρήτης (2018-2022). Οι πρόσφατες δημοσιεύσεις της περιλαμβάνονται σε επιστημονικά περιοδικά όπως το European Journal of Social Psychology, το Journal of Community and Applied Social Psychology και το Discourse & Society. Επίσης, έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους και ειδικά τεύχη και έχει συγγράψει κεφάλαια σε βιβλία. Είναι μέλος της ΕΛΨΕ, του ΔΣ του RN35 Sociology of Migration, European Sociological Association (ESA) καθώς και των British Psychological Society (BPS) και International Society of Political Psychology (ISPP). 

Χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης

Περισσότερα