Αναβάθμιση πλατφόρμας eclass Προβολή

Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Γλωσσολογικές προσεγγίσεις στην ανάλυση λόγου

(NURED235) -  ANASTASIA STAMOU

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα εισάγει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές σε ρεύματα της ανάλυσης λόγου που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της  γλωσσολογίας (κειμενογλωσσολογία), καθώς και σε προσεγγίσεις που έχουν αναδυθεί μέσα από τον διάλογο της γλωσσολογίας με τις κοινωνικές επιστήμες (ανάλυση συνομιλίας, κριτική ανάλυση λόγου). Οριοθετούνται οι διαφορετικές προσεγγίσεις ανάλυσης λόγου (κριτικές και μη κριτικές). Συζητείται η σχέση της γλωσσολογικής προσέγγισης ανάλυσης λόγου με τη θεώρηση της γλώσσας ως επικοινωνιακής ικανότητας, και η σύνδεση των κοινωνιογλωσσολογικών προσεγγίσεων ανάλυσης λόγου με τη θεωρία της  κοινωνικής κατασκευής (κοινωνικός κονστρουξιονισμός). Αναλύονται κεντρικές έννοιες των προσεγγίσεων ανάλυσης λόγου, όπως το «κείμενο», ο «λόγος» και το «συμφραστικό πλαίσιο». Εξετάζονται οι βασικές θεωρητικές παραδοχές και τα αναλυτικά εργαλεία καθεμιάς προσέγγισης (π.χ. κριτήρια κειμενικότητας στην κειμενογλωσσολογία, διαδοχική οργάνωση της ομιλίας στην ανάλυση συνομιλίας, ιδεολογική χρήση των λέξεων και του συντακτικού στην κριτική ανάλυση λόγου). Η παρουσίαση των προσεγγίσεων ανάλυσης λόγου γίνεται αντιπαραθετικά και μέσα από την εφαρμογή τους σε μια ευρεία γκάμα αυθεντικού γλωσσικού υλικού στην ελληνική γλώσσα, όπως είναι οι διαφημίσεις, τα δημοσιογραφικά άρθρα, τα γραπτά μηνύματα που ανταλλάσσονται μέσω κινητού τηλεφώνου και οι ειδησεογραφικές συνεντεύξεις στην τηλεόραση.

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές θα αντιληφθούν τον δυναμικό ρόλο της γλώσσας ως επικοινωνιακού πόρου και ως μορφής κοινωνικής πρακτικής. Επίσης, θα συνειδητοποιήσουν πώς διαφορετικές μέθοδοι (κοινωνιο)γλωσσολογικής ανάλυσης μπορούν να εφαρμοστούν στο ίδιο κείμενο και να φωτίσουν από μια διαφορετική οπτική γωνία τις γλωσσικές πρακτικές.

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Clayman, S. & Heritage, J. (2008). Η Ειδησεογραφική Συνέντευξη: Δημοσιογράφοι και Δημόσια Πρόσωπα στον «Αέρα» (μτφ. Α.Γ. Στάμου, επιμ. Π. Πολίτης). Αθήνα: Πατάκης.

Coulthard, M. (1977). An Introduction to Discourse Analysis. London: Longman.

Γεωργακοπούλου, Α. & Γούτσος, Δ. (1999). Κείμενο και Επικοινωνία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Γεωργαλίδου, Μ. Σηφιανού, Μ., Τσάκωνα, Β. (επιμ.) (2014). Ανάλυση Λόγου: Θεωρία και Εφαρμογές. Αθήνα: Νήσος.

Γούτσος, Δ., Σ. Κουτσουλέλου, Α. Μπακάκου-Ορφανού & Ελένη Παναρέτου(επιμ.)(2006). Ο Κόσμος των Κειμένων: Μελέτες Αφιερωμένες στον Καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

De Beaugrande, R. & Dressler, W. (1981). Introduction to Text Linguistics. London: Longman.

Fairclough, N. (1992). Discourse and Social Change. Cambridge: Polity.

Κουτσουλέλου-Μίχου, Σ. (2004). Η Γλώσσα της Διαφήμισης. Αθήνα: Gutenberg.

Kress, G. (2003). Γλωσσικές Διαδικασίες σε Κοινωνιοπολιτισμική Πρακτική (Μτφ Ελευθερία Γεωργιάδη). Αθήνα: Σαβάλλα.

Πολίτης, Π. (επιμ.) (2008). Ο Λόγος της Μαζικής Επικοινωνίας: Το Ελληνικό Παράδειγμα. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών-Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014