Παρουσίαση/Προβολή

(HISTORY139) -  Τσιούμης Κωνσταντίνος, Γκιαούρη Στεργιανή, Μαυροπαλιάς Τρύφων, Πουγαρίδου Παρασκευή-Αναστασία, Ταναμπάση Αναστασία, Χαρίση Αντωνία

Περιγραφή Μαθήματος

Μειονοτική Εκπαιδευτική Πολιτική και Εκπαίδευση Ξενόφωνων στον Ελληνικό Χώρο.
Βασικές Παράμετροι και Πολιτικές Διαχείρισης της Ετερότητας.
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης ενότητας επιχειρείται να προσεγγιστούν οι βασικές διαστάσεις της ελληνικής μειονοτικής πολιτικής και της εκπαιδευτικής πολιτικής για τους ξενόφωνους πληθυσμούς κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα. Αναλύεται , λοιπόν, ο ρόλος σημαντικών παραμέτρων για τη διαχείρισή τους, όπως ο εθνικισμός και το εθνικό συμφέρον, ο ρόλος των κοινωνικοπολιτικών εξελίξεων στο ελληνικό περιβάλλον, ο ρόλος του διεθνούς παράγοντα και των εξωτερικών σχέσεων της χώρας , καθώς και της σχέσης του γενικού εκπαιδευτικού πλαισίου στην Ελλάδα με αυτές. Έτσι εξετάζονται οι λόγοι που υπαγόρευσαν διαφορετικές πολιτικές για επιμέρους μειονοτικές ομάδες, η διαχείρισή τους ανάλογα με τη «στρατηγική» τους σημασία και τα κεντρικά χαρακτηριστικά των πολιτικών απέναντι στους μειονοτικούς μουσουλμάνους της Θράκης, του σλαβόφωνους της Μακεδονίας, τους Μουσουλμάνους Τσάμηδες , τους Εβραίους και τους Αρμένιους κ.α. Εξετάζεται ειδικότερα η σημασία των μεταπολεμικών εξελίξεων για την αλλαγή του σκηνικού και οι λόγοι που οδήγησαν σε διαφορετικές λογικές οργάνωσης. Ειδικότερα αναλύονται οι λόγοι που οδήγησαν σε μια πάγια εκπαιδευτική πολιτική στο χώρο της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, η οποία άρχισε να διαφοροποιείται με τη μεταρρύθμιση σε αυτό το πεδίο από το 1997 ως σήμερα. Εξετάζεται η διαπολιτισμική εκπαιδευτική πολιτική του ελληνικού κράτους κατά τα τελευταία 40 χρόνια και το κατά πόσο συνέβαλε στο μοντέλο διαχείρισης της πολυπολιτισμικότητας στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Τα ρουμανικά σχολεία της νότιας Βαλκανικής (τέλη 19ου – μέσα 20ου αι.)
Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζεται το ρουμανικό εκπαιδευτικό δίκτυο της νότιας Βαλκανικής από τα τέλη του 19ου μέχρι τα μέσα του 20ου αι. Περιλαμβάνονται δύο άξονες: Ο πρώτος αφορά τις διαφορετικές περιόδους λειτουργίας των ρουμανικών σχολείων, το ρόλο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, των βαλκανικών κρατών και, ιδιαίτερα, του ελληνικού κράτους.
Ο δεύτερος άξονας καλύπτει ζητήματα που αφορούν την εποπτεία και διοίκηση των ρουμανικών εκπαιδευτηρίων, το προφίλ του διδακτικού προσωπικού, τις μαρτυρίες των ίδιων των φορέων εκπαίδευσης.
Πρακτικές διαχείρισης της (εθνικής) ετερότητας ως εργαλεία του σοσιαλιστικού
μετασχηματισμού: Το παράδειγμα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην ΕΣΣΔ (1920-
1937)
Η ενότητα επιχειρεί να αναδείξει τις πρακτικές διαχείρισης της ετερότητας που εφάρμοσε το σοβιετικό καθεστώς απέναντι στις μειονότητες που διαβιούσαν στην ΕΣΣΔ, έτσι ώστε να πετύχει τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Η παρουσία των Ελλήνων του Πόντου στη Νότια Ρωσία και την Υπερκαυκασία ενισχύθηκε τον 18ο αι. λόγω της εποικιστικής πολιτικής που εγκαινιάστηκε από τον Μεγάλο Πέτρο, και ευνοούσε τη μαζική μετακίνηση χριστιανικών πληθυσμών προσφέροντάς τους πολλά κίνητρα. Μετά την έκβαση του πολέμου του 1878 δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη μαζικότερη μετοικεσία ελληνορθόδοξων πληθυσμών από τον Πόντο σε αυτές τις περιοχές. Η τσαρική κυβέρνηση μέσω της εκπαίδευσης επιδίωκε την πολιτισμική των εθνικών μειονοτήτων .
Μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων, στα 1920 για τις περιοχές που εξετάζουμε, η αρχή της ισοτιμίας των εθνοτήτων γίνεται βασική ιδεολογική συνιστώσα του σοσιαλιστικού σχηματισμού. Η αρχή της Korenizatziyaπρέσβευε την πλήρη ισότητα όλων των εθνών και των γλωσσών στον νέο οικοδόμημα. Η επιλογή αυτής της πολιτικής προβλήθηκε από τον Στάλιν ως αντίποδας στον ρωσικό εθνικισμό. Είχε ως αποτέλεσμα την άμεση δημιουργία του Λαϊκού Επιτροπάτου των Εθνοτήτων, του οποίου αρμοδιότητα ήταν η εφαρμογή των αρχών της σοβιετικής εξουσίας στον χώρο των διαφόρων εθνών και στη γλώσσα τους, καθώς και η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για τη βελτίωση του πολιτιστικού επιπέδου τους.
Η πολιτική της korenizatsiya δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη της ελληνικής μειονότητας. Στο νέο σχηματισμό οι εθνικές μειονότητες μπορούσαν να διατηρήσουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους, καθώς και να διαμορφώσουν ανάλογες δομές εκπαίδευσης. Η ελληνική εθνική ομάδα μέσω της ένταξής της στα Σοβιέτ, μπορούσε να αρθρώσει λόγο αναφορικά με τις εκπαιδευτικές επιλογές της. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, αυτό σήμαινε την αναγνώριση του δικαιώματος της σύστασης εθνικών σχολείων στην ελληνική μειονότητα, στα οποία θα διδασκόταν η εθνική γλώσσα.
Τέθηκε τότε θέμα επιλογής της εκπαιδευτικής γλώσσας για την ελληνική μειονότητα. Η καθαρεύουσα απορρίφθηκε ως ταξικά προσδιορισμένη. Αποφασίστηκε η επισημοποίηση της δημοτικής γλώσσας και η αντικατάσταση της ιστορικής ορθογραφίας από τη φωνητική, όπως και η αντικατάσταση του εικοσιτετραγράμματου αλφάβητου από το εικοσαγράμματο.
Οι διανοούμενοι της ελληνικής μειονότητας στρατεύτηκαν στη συγγραφή των κατάλληλων εγχειριδίων που θα προετοίμαζαν την ελληνική μειονότητα για τη σοσιαλιστική ένταξη μέσα από «μια κουλτούρα εθνική στη φόρμα και σοσιαλιστική στο περιεχόμενο». Ένα αρχείο 106 τέτοιων βιβλίων επιτρέπει στον μελετητή να διαμορφώσει εικόνα για τον τρόπο που θα επιχειρούνταν αυτή η σοσιαλιστική μετάβαση, με γνώμονα πάντα τον σεβασμό στην εθνική διαφορά.
Στα πλαίσια της ενότητας αυτής θα αναδειχθεί η σοβιετική εκπαιδευτική πολιτκή για τη διαχείριση της ετερότητας και τα αποτελέσματά της.
Το μάθημα θα επιδιώξει να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο η γλώσσα, η αντιθρησκευτική αγωγή και η πολιτική ένταξη στα Σοβιέτ χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία πολιτικής και πολιτισμικής ένταξης στον νεοδιαμορφούμενο σχηματισμό.
Οι συμμετέχοντες θα κληθούν να μελετήσουν πρωτογενές υλικό, να το ταξινομήσουν και να το ερμηνεύσουν μέσα στα δεδομένα της υπάρχουσας ιστορικής συγκυρίας.
Ταυτότητες φύλου στο εκπαιδευτικό πεδίο
Σκοπός αυτής της ενότητας του μαθήματος είναι η εκπαίδευση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στα θέματα ισότητας των φύλων και ιδιαίτερα στα θέματα ένταξης της διάστασης του φύλου στην εκπαιδευτική διαδικασία, στις παιδαγωγικές πρακτικές και την υλοποίηση εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σχετικά με τα φύλα και τις διακρίσεις, καθώς και ευρύτερα στη σχολική κοινότητα.
Οι ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος είναι:
• η διερεύνηση της σχέσης φύλου και εκπαίδευσης, δηλαδή, πώς δομείται και εκφράζεται το φύλο στο εκπαιδευτικό σύστημα
• η εισαγωγή της προβληματικής του φύλου και η υιοθέτηση κριτικής στάσης προς τις προσωπικές τους έμφυλες αναπαραστάσεις, αλλά και προς τον τρόπο και τις πρακτικές που αυτές συγκροτήθηκαν
• η ευαισθητοποίηση στη χρήση αντι-σεξιστικής γλώσσας και πρακτικών, καθώς και η ανάπτυξη ικανότητας εντοπισμού των έμφυλων ασυμμετριών και διακρίσεων στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά και στην ευρύτερη κοινωνική σφαίρα
Η συγκεκριμένη ενότητα του μαθήματος ασχολείται με τα εξής επιμέρους θεματικά πεδία:
• Ψυχολογικές προσεγγίσεις συγκρότησης του φύλου
• Η εκπαίδευση ως θεσμός μόρφωσης, δια-μόρφωσης και ανα-μόρφωσης έμφυλων «ταυτοτήτων»
• Κοινωνικό και βιολογικό φύλο, έμφυλες ταυτότητες και διακρίσεις
• Έμφυλες δραστηριότητες στη σχολική κοινότητα (θετικές επιστήμες, τεχνολογία και φύλο, λογοτεχνία, φυσική αγωγή, αθλητισμός, παιχνίδια, ιστορία, φύλο και δημόσια ζωή)
• Κατανοώντας και ερμηνεύοντας τις διαφορές στη μάθηση και επίδοση ανάμεσα στα φύλα στο σχολείο. Αξιολόγηση και φύλο.
Σχεδιασμός πολιτικής για την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση.
Η Αναπηρία και η Ειδική Εκπαίδευση σε σημαντικές ιστορικές περιόδους
• Η αναπηρία στην αρχαία Αίγυπτο και σε πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής.
• Η θέση των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην αρχαία Ελλάδα.
• Η ειδική αγωγή στο Βυζάντιο και στο Μεσαίωνα.
• Ιστορική εξέλιξη της ειδικής αγωγής στην Ελλάδα, στη διάρκεια του 20ου αιώνα.
• Η ειδική αγωγή στις Η.Π.Α από το 1970 έως το 2010.
Οι πρώτες προσπάθειες του Νεοελληνικού κράτους για την εισαγωγή της Ειδικής
Εκπαίδευσης
• Κοινωνικοπολιτικές, οικονομικές και εκπαιδευτικές εξελίξεις από το 1895 έως το 1936
• Η εκπαίδευση του παιδιού την περίοδο του Μεσοπολέμου
• Η Γερμανική Μεταρρυθμιστική Παιδαγωγική
• Η ανάπτυξη του ενδιαφέροντος για την υγεία του παιδιού
• Η Σχολική υγιεινή και η Παιδολογία
• Η θεσμοθέτηση της σχολικής υγιεινής και η υγιεινολογική αναμόρφωση του σχολείου
• Η πρώτες προσπάθειες για την εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες
• Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου
• Η ίδρυση και λειτουργία του Πρότυπου Ειδικού Σχολείου Αθηνών (Π.Ε.Σ.Α.)
• Τα πρόσωπα που πρωτοστάτησαν στη θεσμοθέτηση και λειτουργία του Π.Ε.Σ.Α.
• Υγιεινολογικές και παιδαγωγικές αρχές λειτουργίας του Π.Ε.Σ.Α
• Η επίδραση της Μεταρρυθμιστικής Παιδαγωγικής και της Παιδολογίας στις πρακτικές που εφαρμόστηκαν στο Π.Ε.Σ.Α.
• Το Π.Ε.Σ.Α. ως κοινωνική παρέμβαση
• Η επίδραση του Π.Ε.Σ.Α. στην εξέλιξη της Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2021