ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο κρατικός οικονομικός παρεμβατικός επεμβατισμός

ΜΕΡΟΣ 1ο: ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ι. Βασικοί ορισμοί

ΙΙ. Η εξέλιξη στην επιβολή της φορολογίας

ΙΙΙ. Στοιχεία της έννοιας του φόρου

1. Ο φόρος ως οριστική χρηματική παροχή
2. Ο φόρος ως υποχρεωτική παροχή
3. Ο φόρος ως παροχή χωρίς ειδικό αντάλλαγμα
4. Διάκριση του φόρου από το ανταποδοτικό τέλος
5. Ο φόρος ως παροχή προς εξυπηρέτηση δημόσιων σκοπών
6. Ο οικονομικός σκοπός του φόρου
7. Ο κοινωνικός σκοπός του φόρου

ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Έννοια του φορολογικού συστήματος

ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ

1. Κατάταξη των φόρων ανάλογα με τη φορολογική βάση
2. Διάκριση των φόρων
3. Ταξινόμηση με βάση τη δικαιολογητική βάση του φόρου ή το αντικείμενο για το οποίο επιβάλλεται η επιβάρυνση
4. Φόρος εισοδήματος, φόρος ιδιοκτησίας, φόρος κατανάλωσης
5. Άμεσοι και έμμεσοι φόροι

Γ. Πραγματικοί και προσωπικοί φόροι

Δ. Φόρος εισοδήματος, περιουσίας, δαπάνης

2. Διάκριση των φόρων ανάλογα με τον τρόπο προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης και εκκαθάρισης της φορολογικής υποχρέωσης

Α. Ειδικοί φόροι και φόροι κατ' αξίαν

Β. Πραγματική και τεκμαρτή φορολογία

Γ. Διανεμητοί και ποσοστιαίοι φόροι

3. Διάκριση των φόρων ανάλογα με τον τρόπο είσπραξής τους

ΜΕΡΟΣ 2ο: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Ποιες είναι

ΙΙΙ. Η αρχή της νομιμότητας του φόρου

1. Η αρχή του νομοθετικού ορισμού του φόρου
2. Τα συνταγματικά θεμέλια
3. Το περιεχόμενο της αρχής
4. Το υποκείμενο της φορολογίας
5. Το αντικείμενο της φορολογίας
6. Ο φορολογικός συντελεστής
7. Ο νομοθετικός ορισμός του φόρου και η αρχή του ετήσιου του φόρου
8. Απαγόρευση κανονιστικής φορολογικής αρμοδιότητας
9. Άμεση εφαρμογή δασμολογικών διατάξεων για φόρο κατανάλωσης πριν από την ψήφιση του σχετικού νόμου
10. Απουσία διακριτικής ευχέρειας της φορολογικής Διοίκησης
11. Η στενή ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων
12. Η επιστροφή του αχρεωστήτως εισπραχθέντος φόρου
13. Η αρχή της φορολογικής ισότητας
14. Τα συνταγματικά θεμέλια
15. Περιεχόμενο της αρχής

Α. Η τυπική ισότητα ενώπιον του φορολογικού νόμου

Β. Η ουσιαστική φορολογική ισότητα

3. Έκταση της εφαρμογής της αρχής

Α. Περιορισμοί της τυπικής ισότητας

Β. Περιορισμοί της ουσιαστικής ισότητας

1. Η αρχή της μη αναδρομικής ισχύος των φορολογικών νόμων
2. Η δικαιολογητική βάση της αρχής
3. Η συνταγματική καθιέρωση της απαγόρευσης των ατομικών φορολογικών νόμων
4. Η έννοια της απαγόρευσης
5. Περιορισμοί της αρχής

Α. Η φορολογία εισοδήματος

5. Η (επ)έκταση της ισχύος των φορολογικών νόμων
6. Η αρχή της τοπικής ισχύος των φορολογικών νόμων

VII. Η αρχή της χρηστής φορολογικής Διοίκησης

VIII. Ειδικά, οι θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την επιβολή των (οικονομικών) βαρών

Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Πεδίο Εφαρμογής
2. Ορισμοί

III. Υποκείμενα του φόρου

1. Φορολογική κατοικία
2. Εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή
3. Εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα

VII. Εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος φυσικών προσώπων, δικαιούχων εισοδήματος από συντάξεις που προκύπτουν στην αλλοδαπή, τα οποία μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα

VIII. Ειδικός τρόπος φορολόγησης εισοδήματος από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που προκύπτει στην ημεδαπή, φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία  στην Ελλάδα

VIΧ. Μόνιμη εγκατάσταση

VΧ. Φορολογητέο εισόδημα

1. Έννοια
2. Κατηγορίες ακαθάριστων εισοδημάτων
3. Φορολογικό έτος
4. Πίστωση φόρου αλλοδαπής

ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Αντικείμενο του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων
2. Εξαρτώμενα μέλη

ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

1. Εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις
2. Παροχές σε είδος

III. Απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις

1. Φορολογικός συντελεστής
2. Μείωση φόρου εισοδήματος
3. Πρόσθετες μειώσεις φόρου για εξαρτώμενα μέλη

VII. Μειώσεις φόρου για ιατρικές δαπάνες

VIII. Μειώσεις φόρου για δωρεές

1. Πίστωση φόρου και ρυθμίσεις για τους φορολογούμενους που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα

ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

1. Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα
2. Εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες

III. Δαπάνες Επιστημονικής και Τεχνολογικής Έρευνας

1. Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για συγκεκριμένες δαπάνες που αφορούν τους εργαζόμενους και την προστασία του περιβάλλοντος
2. Προσαυξημένη έκπτωση διαφημιστικής δαπάνης κατά τα φορολογικά έτη 2020, 2021 και 2022
3. Διαφημιστικές δαπάνες

VIΙ. Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση

VΙΙΙ. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες

ΙΧ. Φορολογικές Αποσβέσεις

Χ. Αποτίμηση αποθεμάτων και ημικατεργασμένων προϊόντων

ΧΙ. Επισφαλείς απαιτήσεις

ΧII. Μεταφορά ζημιών

XΙΙΙ. Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση

1. Μέθοδος προσδιορισμού "εσόδων"

XVI. Φορολογικός συντελεστής

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

1. Εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας
2. Αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες

III. Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων

1. Μη εφαρμογή αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών
2. Διαφορά εισοδήματος και υπολογισμός του φόρου αυτής

ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

1. Εισόδημα από κεφάλαιο
2. Μερίσματα

III. Τόκοι

1. Δικαιώματα (royalties)
2. Εισόδημα από ακίνητη περιουσία

Εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας διαμοιρασμού

Δαπάνες για λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων

Φορολογικός συντελεστής για το εισόδημα από κεφάλαιο

ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΥΠΕΡΑΞΙΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

1. Μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας
2. Μεταβίβαση τίτλων

ΙΙΙ. Δικαιώματα προαίρεσης Δωρεάν διάθεση μετοχών

1. Φορολογικός συντελεστής
2. Επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Αντικείμενο της φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων
2. Υποκείμενα του φόρου

III. Απαλλασσόμενα νομικά πρόσωπα

ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ

1. Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα
2. Απαλλαγή ενδοομιλικών μερισμάτων

III. Κανόνας περιορισμού των τόκων

1. Ενδοομιλικές συναλλαγές
2. Μεταφορά λειτουργιών
3. Εισφορές ενεργητικού έναντι τίτλων

VII. Ανταλλαγή τίτλων

VIII. Συγχωνεύσεις και διασπάσεις

1. Μεταφορά της καταστατικής έδρας μιας SE ή μιας SCE
2. Μη εφαρμογή ευεργετημάτων
3. Εκκαθάριση

XII. Φορολογικός συντελεστής

ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΦΟΡΟΥ

Ι. Φορολόγηση στην πηγή

1. Φορολογικός συντελεστής

III. Υπόχρεοι σε παρακράτηση

1. Πληρωμές υποκείμενες σε παρακράτηση
2. Απαλλαγή για ορισμένες ενδοομιλικές πληρωμές
3. Συντελεστές παρακράτησης φόρου

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗΣ ΚΑΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ

1. Κράτη μη συνεργάσιμα στο φορολογικό τομέα και κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς
2. Ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρίες (ΕΑΕ)

ΙΙΙ. Φορολόγηση κατά την έξοδο

ΙV. Ασυμφωνίες στη μεταχείριση υβριδικών μέσων

ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΦΟΡΟΥ

1. Υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και καταβολή του φόρου
2. Υποβολή της δήλωσης υπολογισμού του φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας

III. Υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων και καταβολή του φόρου

1. Προκαταβολή του φόρου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν

φυσικά πρόσωπα

1. Μείωση προκαταβλητέου φόρου από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν

τα φυσικά πρόσωπα

1. Έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα ποσοστού επί κεφαλαίου που εισφέρουν φυσικά πρόσωπα σε εγγεγραμμένες επιχειρήσεις του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων

VIΙ. Προκαταβολή του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ

Ι. Κίνητρα Ευρεσιτεχνίας

ΙΙ. Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών εισηγμένων εταιριών

ΙΙΙ. Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών μη εισηγμένων εταιριών και Ε.Π.Ε.

ΙV. Κίνητρα για την ενίσχυση των θέσεων απασχόλησης

1. Κίνητρα για την ενίσχυση της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων
2. Κίνητρα για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης

VII. Κίνητρα σε επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων και αγαθών ή ειδών σχετικών με τα ηλεκτρικά οχήματα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

και στην περιφερειακή ενότητα Αρκαδίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου

VIII. Κίνητρα για εταιρίες ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας

Μεταβατικές διατάξεις και έναρξη ισχύος

ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒIΒΑΣΗΣ ΚΑI ΚΑΤΟΧΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

Ι. Η φορολογία κληρονομιών

1. Υποκείμενα του φόρου
2. Αντικείμενο του φόρου
3. Προσδιορισμός του φόρου
4. Συντελεστές του φόρου

ΙΙ. Η φορολογία δωρεών

ΙΙΙ. Η φορολογία γονικών παροχών

ΙV. Η φορολογία λαχείων

1. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ)
2. Υποκείμενο του ΦΜΑ
3. Αντικείμενο του ΦΜΑ
4. Προσδιορισμός της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται από επαχθή αιτία
5. Συντελεστής του ΦΜΑ

VΙ. Ο φόρος (μεγάλης) ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ)

VII. Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α)

1. Έννοια και αντικείμενο του ΕΝ.Φ.Ι.Α.
2. Υποκείμενο του ΕΝ.Φ.Ι.Α.
3. Απαλλαγές από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.
4. Υπολογισμός του κύριου φόρου

ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: ΦΟΡΟΙ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ

Ι. Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ)

1. Εισαγωγικά
2. Υποκείμενοι στο φόρο
3. Αντικείμενο του ΦΠΑ
4. Βάση επιβολής του φόρου
5. Συντελεστές του ΦΠΑ
6. Aπαλλαγές από το ΦΠΑ
7. Έκπτωση και επιστροφή του ΦΠΑ
8. Ειδικά καθεστώτα ΦΠΑ

ΙΙ. Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης

ΙΙΙ. Τέλη Χαρτοσήμου

1. Φόρος Συγκέντρωσης Κεφαλαίων (ΦΣΚ)
2. Ειδικός Φόρος Τραπεζικών Εργασιών (ΕΦΤΕ)

ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

• 1. Τιμολόγιο πώλησης

Ι. Έννοια

ΙΙ. Περιεχόμενο τιμολογίου

ΙΙΙ. Απλοποιημένο τιμολόγιο και Συγκεντρωτικό τιμολόγιο

1. Απλοποιημένο τιμολόγιο
2. Συγκεντρωτικό τιμολόγιο
3. Χρόνος έκδοσης τιμολογίου (για χονδρικές πωλήσεις)

• 2. Εκδιδόμενα στοιχεία για λιανική πώληση αγαθών ή υπηρεσιών

Ι. Το ρυθμιστικό πλαίσιο

ΙΙ. Χρόνος έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης

• 3. Ηλεκτρονικό τιμολόγιο

Ι. Μορφές

ΙΙ. Αυθεντικότητα και ακεραιότητα του τιμολογίου

ΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

Άρθρο 1. Υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών

Άρθρο 2. Τρόπος απεικόνισης συναλλαγών

Άρθρο 3. Εξαιρέσεις - Απαλλαγές

Άρθρο 4. Τήρηση Απλογραφικών ή Διπλογραφικών βιβλίων

Άρθρο 5. Δελτίο Αποστολής

Άρθρο 6. Τιμολόγηση Συναλλαγών

Άρθρο 7. Αποδείξεις Λιανικών Συναλλαγών

Άρθρο 8. Έγγραφα μεταφοράς και  Στοιχεία Λοιπών Συναλλαγών

Άρθρο 9. Διασφάλιση συναλλαγών και Διαφύλαξη Δεδομένων

Άρθρο 10. Διασταυρώσεις και Απόδειξη Συναλλαγών

Άρθρο 11. Εξουσίες της Φορολογικής Αρχής

Άρθρο 12. Εξουσίες Υπουργού Οικονομικών

Άρθρο 13. Θέση σε ισχύ

Άρθρο 14. Μεταβατικές διατάξεις

ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Eνωσιακός Τελωνειακός Κώδικας

Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας