ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ (ΕΨΜ 8265)

Η ερευνητική δημοσιογραφία στην πράξη:

• Τα βήματα εργασίας ενός ερευνητή-δημοσιογράφου. Το πεδίο εφαρμογής της ερευνητικής δημοσιογραφίας και οι περιορισμοί. Τα νομικά, δεοντολογικά ζητήματα, τα θέματα ασφάλειας, τα (ηθικά) διλήμματα που τίθενται για τους δημοσιογράφους.
• Τα προσόντα και οι δεξιότητες που χρειάζεται ένας ρεπόρτερ της ερευνητικής δημοσιογραφίας (π.χ. η οξυδέρκεια, το ανήσυχο βλέμμα, η διεισδυτικότητα στην έρευνα και προσέγγιση των θεμάτων, η τόλμη κ.ά.). Χαρακτηριστικά παραδείγματα Ελλήνων και ξένων δημοσιογράφων με σημαντικό έργο στο πεδίο της ερευνητικής δημοσιογραφίας.
• Τα κριτήρια επιλογής θεμάτων που αξίζουν εις βάθος διερεύνηση από μέρους του δημοσιογράφου. Η χρήση υποθέσεων ως πυρήνας της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Τρόποι έρευνας: Επινοήσεις και τακτικές για να «βγει» η είδηση.
• Προγραμματισμός της έρευνας: Διερεύνηση δεδομένων (data) και ανεύρεση πηγών. Οι πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, η αξιοποίηση εξειδικευμένων πηγών. Η προστασία των πηγών και του δημοσιογράφου. Οι τακτικές του δημοσιογράφου στο πλαίσιο των συνεντεύξεων.
  Οργάνωση του υλικού της έρευνας και ο καθορισμός της αφηγηματικής δομής. Η σημασία του στιλ γραφής. Η διαδικασία του ποιοτικού ελέγχου των δεδομένων / των πληροφοριών πριν τη δημοσίευση.
• Ηθική και Δεοντολογία στην Ερευνητική Δημοσιογραφία. Η συζήτηση off the record. Απόρρητα έγγραφα και πληροφορίες. Δεοντολογία κατά την άσκηση της δημοσιογραφικής έρευνας.

Μελέτη Περιπτώσεων

• Η ερευνητική δημοσιογραφία στον Τύπο: ανάλυση παραδειγμάτων σημαντικών αποκαλύψεων που έχουν γράψει ιστορία στη δημοσιογραφία (στην Ελλάδα και διεθνώς).
• Η ερευνητική δημοσιογραφία στην τηλεόραση: παρουσίαση και ανάλυση τηλεοπτικών εκπομπών
  δημοσιογραφικής έρευνας. Τηλεοπτικές δημοσιογραφικές αποκαλύψεις που έχουν σημαδέψει την τηλεοπτική δημοσιογραφία (στην Ελλάδα και διεθνώς).
• Συζήτηση και κριτική ανάλυση σημαντικών υποθέσεων ερευνητικής δημοσιογραφίας που έγραψαν ιστορία (στην Ελλάδα και διεθνώς) μέσα από την προβολή οπτικοακουστικού υλικού. Ενδεικτικές περιπτώσεις προς μελέτη: Watergate, Spotlight Team, Panama Papers, η λίστα Λαγκάρντ, Paradise Papers.

Η ερευνητική δημοσιογραφία στο σύγχρονο δημοσιογραφικό πεδίο:

• Τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα για τον ερευνητή-δημοσιογράφο: Οι μηχανές αναζήτησης, τα εργαλεία του Web 2.0.
• Η ερευνητική δημοσιογραφία στην εποχή της πληθώρας δεδομένων (big data): Εννοιολογική προσέγγιση της δημοσιογραφίας των δεδομένων (data journalism) και η αξιοποίηση των δεδομένων από τους δημοσιογραφικούς οργανισμούς. Μελέτες περίπτωσης δημοσιογραφίας δεδομένων.
• Το φαινόμενο του οργανισμού Wikileaks και οι νέες τάσεις της ερευνητικής δημοσιογραφίας στην εποχή του διαδικτύου.
• Υποτιθέμενες δημοσιογραφικές «έρευνες», οι κίνδυνοι για το κοινό, αλλά και για την αξιοπιστία των Μέσων ενημέρωσης. Η εξονυχιστική «έρευνα» ασήμαντων περιπτώσεων, οι οποίες αναδεικνύονται ως σημαντικές, αποπροσανατολίζοντας τους πολίτες (μελέτες περίπτωσης). Η εμφανιζόμενη ως δημοσιογραφική «έρευνα», η οποία παράγει κινδυνολογίες, εμπεδώνει στερεότυπα και προκαταλήψεις και παράγει ψευδείς ειδήσεις (fake news).

Ασκήσεις Εφαρμογής Θεωρίας - Έρευνα

Αξιολόγηση μαθήματος

1η Επιλογή:

• Γραπτή εξέταση (100%)

2η Επιλογή:

• Εργασία 30%
  • Ο βαθμός της εργασίας θα συνυπολογιστεί ΜΟΝΟ αν η εργασία παρουσιαστεί στην αίθουσα κατά τις ημερομηνίες που θα οριστούν.
  • Σε διαφορετική περίπτωση η γραπτή εξέταση θα αποτελέσει το 100% της βαθμολογίας.
• Γραπτή εξέταση 70% (θα πρέπει ο βαθμός της γραπτής εξέτασης να είναι ≥5).

Σημαντικό! Συνεκτιμάται η ενεργή συμμετοχή κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.

Email: nkalfeli@gmail.com & p.kalfeli@uowm.gr

Ώρες Συνεργασίας: (Κατόπιν συνεννόησης)

https://us04web.zoom.us/j/2158593435?pwd=akhZckhOKzBUZ1NFL3pRN0p4WjNSZz09

Meeting ID: 603 780 0612

Καλό μας εξάμηνο!

Η διδάσκουσα,

Νάγια Καλφέλη

Ύλη Εξετάσεων:

1. Από το βασικό μας εγχειρίδιο "Η έκρηξη της δημοσιογραφίας" του Ιγνάσιο Ραμονέ σελ. 95 έως 170.

2. Όλες οι διαφάνειες (ppt) από τις διαλέξεις του μαθήματος.